Σχέδια της κυβέρνησης για την άρση της απαγόρευσης των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας. - ΔΣΑ: Δεν «υφίσταται έκτακτη περίπτωση» που να δικαιολογεί την έκδοση Πρ. Νομ. Περ. – Άνοιξε νομικά ο δρόμος για τις κατασχέσεις 24 ώρες το εικοσιτετράωρο – Προάγγελος για τα κόκκινα δάνεια και τις κατασχέσεις κατοικιών.

Η κυβέρνηση ψάχνει εναλλακτικές λύσεις μετά τη θύελλα στην κοινωνία και τις πολιτικές αντιδράσεις

Κόκκινη γραμμή φέρεται διατεθειμένη να βάλει η κυβέρνηση στις πιέσεις της τρόικας να αρθεί αδιακρίτως η απαγόρευση για πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας, συναισθανόμενη τον τεράστιο πολιτικό και κοινωνικό κίνδυνο που εμπεριέχει μια ανεξέλεγκτη κρίση γύρω από το καυτό αυτό θέμα.

«Δεν θα πέσουμε για ένα παλιόσπιτο», είναι η χαρακτηριστική φράση κυβερνητικού στελέχους, που αποτυπώνει τους έντονους προβληματισμούς στους κόλπους της κυβέρνησης, αλλά και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ν.Δ., που ήδη βράζει μπροστά στο ενδεχόμενο να αρχίσουν οι εξώσεις πολιτών που ανήκουν στα μεσαία και φτωχά κοινωνικά στρώματα.

Στο Μέγαρο Μαξίμου φαίνεται να έχουν λάβει τα μηνύματα και αντιλαμβάνονται τις πολιτικές και κοινωνικές δυσκολίες στον χειρισμό του προβλήματος. Δυσκολίες που σε επίπεδο κυβερνητικής συνεργασίας εκφράζονται και με τη σαφή τοποθέτηση που κάνει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κ. Ευάγγελος Βενιζέλος με τη συνέντευξή του σήμερα στο «ΘΕΜΑ», δηλώνοντας ότι «η απαγόρευση δεν μπορεί να αρθεί, η ενυπόθηκη ή προσημειωμένη πρώτη κατοικία του φτωχού και μεσαίου νοικοκυριού δεν μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο».

Από τις ζυμώσεις και τη δημόσια συζήτηση που αναπτύχθηκε τις τελευταίες εβδομάδες είναι πλέον σαφές και σε στενούς συνεργάτες του πρωθυπουργού κ. Αντώνη Σαμαρά, αλλά και σε κορυφαίους υπουργούς, ότι πρέπει να βρεθεί πάση θυσία μια συμβιβαστική λύση για τους πλειστηριασμούς, καθώς και η παραμικρή αστοχία είναι δυνατόν να προκαλέσει μείζονα πολιτική κρίση, η οποία μπορεί να οδηγήσει έως και σε πτώση της κυβέρνησης. «Η κατάσχεση της πρώτης κατοικίας ίσως να είναι η θρυαλλίδα δυσμενών εξελίξεων», προειδοποιούν εχέφρονες κοινοβουλευτικοί και έμπειρα πολιτικά στελέχη, όχι μόνο της Ν.Δ., αλλά και του ΠΑΣΟΚ.

Θα επανεξεταστεί

Ηδη η προσπάθεια του Μεγάρου Μαξίμου είναι να πέσουν οι τόνοι, να υποχωρήσει η συζήτηση προς το παρόν και να επανεξετάσει το όλο ζήτημα από τον Σεπτέμβριο, μεταφέροντας με κάθε ευκαιρία προς την τρόικα το εκρηκτικό κλίμα που επικρατεί στο Κοινοβούλιο, τα κόμματα και την κοινωνία. Οι επιτελείς του πρωθυπουργού δεν θέλουν και για έναν ακόμη λόγο αυτό το θέμα στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας: η δυσαρέσκεια και η αναταραχή που προκαλεί σε μεγάλα τμήματα δημοσίων υπαλλήλων το πρόγραμμα της κινητικότητας και των αλλαγών στο Δημόσιο καλό είναι να μη συνδέεται και με τη συζήτηση για τους πλειστηριασμούς. Η κυβέρνηση θα έχει να αντιμετωπίσει από τις αρχές Σεπτεμβρίου ένα τεράστιο απεργιακό κύμα σε κρίσιμους κλάδους και γι’ αυτό επιδιώκει να μην είναι τόσα πολλά θέματα ανοιχτά την ίδια ώρα. Θα ήταν ό,τι χειρότερο, σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, να εξελίσσεται ταυτόχρονα μια απεργία διαρκείας, για παράδειγμα στα σχολεία -μετά την προειδοποίηση της ΟΛΜΕ ότι δεν πρόκειται να ανοίξουν όσο οι καθηγητές είναι στο πρόγραμμα της κινητικότητας-, και μια επώδυνη συζήτηση με επίκεντρο πόσα και ποια σπίτια θα βγουν στο σφυρί!

Γι’ αυτό και πολλοί στο Μέγαρο Μαξίμου εξεπλάγησαν όταν είδαν τον υπουργό Οικονομικών κ. Γιάννη Στουρνάρα να αψηφά τη σχετική εντολή και να παρεμβαίνει προ διημέρου στην υπόθεση, επιβεβαιώνοντας τόσο την κυβερνητική πρόθεση για αλλαγή του πλαισίου προστασίας που λήγει στις 31/12/2013 όσο και τους άξονες προστασίας ευπαθών ομάδων που είχε αποκαλύψει την περασμένη Κυριακή το «ΘΕΜΑ». Σημειωτέον ότι η εφημερίδα παρουσίασε τις κεντρικές πολιτικές προτάσεις του υπουργείου Ανάπτυξης που περιλαμβάνουν εξαιρέσεις όσων έχουν ενταχθεί στο ευεργετικό μέτρο από το 2011 και μετά, αλλά και τον αποκλεισμό από τις κατασχέσεις και τις εξώσεις μεγάλων κοινωνικών ομάδων όπως οι ανάπηροι, οι άνεργοι, οι έχοντες χαμηλά εισοδήματα, οι πολύτεκνοι - τρίτεκνοι και άλλοι.

Πολλοί βλέπουν στην πρωτοβουλία του κ. Στουρνάρα την ανάγκη του υπουργού Οικονομικών να στείλει ένα σαφές μήνυμα στις τράπεζες ότι θα βρεθεί λύση στο πρόβλημα της ρευστότητας που αντιμετωπίζουν -και το οποίο έθεσαν οι τραπεζίτες σε συνάντηση που είχαν μαζί του την περασμένη εβδομάδα- και με την άρση της απαγόρευσης των πλειστηριασμών. Επιβεβαιώνοντας, λοιπόν, όσα γράφαμε την προηγούμενη Κυριακή, ο κ. Στουρνάρας υποστήριξε πως το όλο ζήτημα θα εξεταστεί και πως «δεν μπορεί κάποιος που έλαβε ένα δάνειο, πλήρωσε μόνο δύο δόσεις, προχωρώντας αργότερα σε στάση πληρωμών και έχει περιουσία, να προστατεύεται». Και συμπλήρωσε πως «με αυτόν τον τρόπο θα σταματήσει να υπάρχει στεγαστική πίστη στη χώρα. Θα σταματήσουν οι τράπεζες να δίνουν στεγαστικά δάνεια, αφού δεν θα πληρώνονται. Και αυτό μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερη κρίση». Θα πρέπει να σημειώσουμε πως το υπουργείο Ανάπτυξης προσανατολίζει το άνοιγμα των πλειστηριασμών, όπως έχουμε αποκαλύψει, κυρίαρχα στις εισοδηματικές εκείνες ομάδες που ενώ δεν έχουν επί της ουσίας θιγεί από την κρίση, ενώ εμφανίζουν ετήσια εισοδήματα ακόμα και 50.000 ή 100.000 ευρώ και άνω, εξακολουθούν να κάνουν χρήση του ευεργετικού νόμου, δυναμιτίζοντας ένα μέτρο που αποσκοπεί στην παροχή κάλυψης στις πολύ αδύναμες κοινωνικές ομάδες.

Μετά τον Σεπτέμβριο ο διάλογος

Πληροφορίες, πάντως, αναφέρουν πως στόχος της κυβέρνησης θα είναι το θέμα να προχωρήσει προς τη νομοθετική του οδό μετά τον Σεπτέμβριο - κι αφού ανοίξει δημόσιος αλλά και διακομματικός διάλογος μεταξύ Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ.

ΔΣΑ (Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών): Δεν «υφίσταται έκτακτη περίπτωση» που να δικαιολογεί την έκδοση Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου – Άνοιξε νομικά ο δρόμος για τις κατασχέσεις 24 ώρες το εικοσιτετράωρο.

Ως αντισυνταγματική και αντίθετη προς την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) καταγγέλλει ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) με την οποία παρέχεται στο Δημόσιο η δυνατότητα να επιβάλει κατασχέσεις σε βάρος επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια της νύχτας, τα Σαββατοκύριακα, τις ημέρες που εξαιρεί ο νόμος καθώς και το μήνα Αύγουστο, αναφέρεται σε ανακοίνωση που υπογράφει ο πρόεδρός του Γιάννης Αδαμόπουλος.

Σύμφωνα με τον ΔΣΑ, πέρα από το γεγονός ότι ούτε αυτή τη φορά υφίσταται «έκτακτη περίπτωση», στην οποία να συντρέχει «εξαιρετικά επείγουσα» και «απρόβλεπτη ανάγκη», ώστε να είναι επιτρεπτή η κατ’ άρθρο 44 παρ. 1 του Συντάγματος άσκηση νομοθετικής λειτουργίας από την εκτελεστική εξουσία, η εν λόγω ΠΝΠ αντίκειται εν προκειμένω και στην αρχή της δικονομικής ισότητας των διαδίκων (αρχή της ισότητας των όπλων ενώπιον των δικαστικών αρχών), κατ’ άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος και 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ (πρβλ. εντελώς ενδεικτικά, ΕΔΔΑ, 11-1-2001, Πλατάκος κατά Ελλάδος, Ολ.ΣτΕ 2807/2002, Ολ.ΑΠ 12/2002), στο μέτρο που καθιερώνει εξαιρετικό προνόμιο υπέρ του Δημοσίου έναντι των ιδιωτών, υπό την έννοια ότι δεν καθιερώνεται αντίστοιχη δυνατότητα και για τους ιδιώτες κατά την επιβολή κατάσχεσης σε βάρος του Δημοσίου. Το διακύβευμα βέβαια δεν είναι να επεκταθεί μία τέτοια – απαράδεκτη για ένα σύγχρονο κράτος δικαίου – δυνατότητα και στους ιδιώτες αλλά να μην ισχύσει ούτε για το Δημόσιο, σημειώνει ο ΔΣΑ.

Σύμφωνα με τον ΔΣΑ, όπως συμβαίνει, εν γένει, με τις πράξεις της αναγκαστικής εκτέλεσης, άδεια για κατάσχεση κατά τη διάρκεια της νύχτας, τα Σαββατοκύριακα και τις ημέρες που εξαιρεί ο νόμος θα μπορούσε να διατάσσεται μόνον εφόσον το αρμόδιο όργανο βεβαιώνει ότι επιχείρησε τη διενέργεια της κατάσχεσης κατά τις ημέρες και ώρες που προβλέπει ο νόμος αλλά αυτή κατέστη αδύνατη. Σημειωτέον δε ότι, κατά την αναγκαστική εκτέλεση, τέτοια άδεια αποκλείεται σε κάθε περίπτωση για το χρονικό διάστημα από 1η έως 31 Αυγούστου – περίοδος δικαστικών διακοπών, κατά την οποία όλα τα εμπλεκόμενα πρόσωπα έχουν δικαίωμα ανάπαυσης. Πράγματι, αν δεν προκύπτει ότι η επιβολή της κατάσχεσης είναι αδύνατη κατά τις ημέρες και ώρες που προβλέπει ο νόμος, η δυνατότητα διενέργειας αντίστοιχων πράξεων από το Δημόσιο νυχθημερόν – χωρίς απολύτως κανένα χρονικό περιορισμό – ούτε μπορεί να θεωρηθεί ότι εξυπηρετεί οποιοδήποτε θεμιτό σκοπό ούτε μπορεί να έχει οποιοδήποτε πρακτικό αποτέλεσμα σε επίπεδο δημοσίων εσόδων, εκτός ίσως από την καλλιέργεια κλίματος φόβου με στόχο την κατατρομοκράτηση των οφειλετών.

Η ανακοίνωση καταλήγει με την επισήμανση ότι, "αν κατά τη γνωστή ρήση «δημοκρατία είναι όταν κάποιος χτυπάει την πόρτα σου στις έξι το πρωί και είναι ο γαλατάς», όταν την ίδια ώρα οι πολίτες θα αντικρίζουν εφεξής στην πόρτα τους εκτελεστικά όργανα του κράτους, τα συμπεράσματα για το πού οδηγείται η Ελληνική Δημοκρατία προκύπτουν αβίαστα από μόνα τους". 

Από πίσω κρύβονται οι κατασχέσεις κατοικιών και η εξοφλήσεις των κόκκινων δανείων

Από τη μεριά τους πάντως οι τράπεζες δείχνουν να συμμερίζονται αυτή την παρέμβαση του υπουργείου Οικονομικών κι αυτό διότι υπό τον φόβο αιφνιδιαστικών επιδρομών δικαστικών επιμελητών και άμεσων κατασχέσεων,πολλοί θα είναι οι πολίτες που θα σπεύσουν να επιστρέψουν χρήματα στα γκισέ των τραπεζών έστω και σε άλλα ονόματα από το δικό τους, καθώς θα πάψουν να θεωρούν τα σπίτια ή άλλα προσωπικά μέρη ασφαλή καταφύγια. Από την άλλη μεριά, οι κατασχέσεις και το κοινωνικό στίγμα που θα τις ακολουθεί, αφού θα μπορούν να γίνονται σε κοινή θέα, θα δημιουργήσουν εκρηκτικό μίγμα.

Πολύ περισσότερο στην περίπτωση που υπάρξει άρση της προστασίας της πρώτης κατοικίας και πλέον δούμε τέτοιου είδους «εκτελέσεις» ανά πάσα ώρα και στιγμή της ημέρας. Μάλιστα, δεν είναι λίγοι εκείνοι οι οποίοι συνδέουν το πρώτο αυτό μέτρο κατά των οφειλετριών επιχειρήσεων προς το Δημόσιο με τις ριζικές αλλαγές που πρωοθούνται αυτήν την περίοδο στα κόκκινα δάνεια και τις κατασχέσεις ακινήτων.