Σύμφωνα με τον Νόμο «Άρθρο 105 - Εισαγωγικός Νόμος του Αστικού Κώδικα: Για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του δημοσίου κατά την άσκηση της δημόσιας εξουσίας που τους έχει ανατεθεί, το δημόσιο ενέχεται σε αποζημίωση, εκτός αν η πράξη ή η παράλειψη έγινε κατά παράβαση διάταξης που υπάρχει για χάρη του γενικού συμφέροντος. Μαζί με το δημόσιο ευθύνεται εις ολόκληρον και το υπαίτιο πρόσωπο, με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων για την ευθύνη των υπουργών»
Επίσης σύμφωνα με τον Νόμο «Άρθρο 106 - Εισαγωγικός Νόμος του Αστικού
Κώδικα: «Οι
διατάξεις των δύο προηγούμενων άρθρων εφαρμόζονται και για την ευθύνη των
δήμων, των κοινοτήτων ή των άλλων νομικών προσώπων δημόσιου δικαίου από πράξεις
ή παραλείψεις των οργάνων που βρίσκονται στην υπηρεσία τους».
Με τη σφραγίδα του Αρείου Πάγου, οι δήμοι έχουν την ευθύνη
για την επισκευή των πεζοδρομίων έτσι ώστε να μην υπάρχουν λακκούβες, σπασμένες
πλάκες κ.λπ. Μάλιστα, σε περίπτωση τραυματισμού πεζού ευθύνονται ποινικά οι
αρμόδιοι δημοτικοί άρχοντες (δήμαρχος ή αντιδήμαρχος), πλέον της αστικής
ευθύνης που έχουν προς τον τραυματισμένο για την καταβολή των εξόδων
περίθαλψης, για χρηματική αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης κ.λπ.
Άτυχη 64χρονη ενώ βάδιζε σε πεζοδρόμιο που είχε
αποκολλημένες, φθαρμένες και υπερυψωμένες πλάκες, ευρισκόμενη σε μεγάλη
απόσταση από το πατρικό της σπίτι, σκόνταψε σε μια υπερυψωμένη πλάκα, με
αποτέλεσμα να πέσει και να τραυματιστεί. Διακομίστηκε σε κρατικό νοσοκομείο και
εκεί διαπιστώθηκε ότι είχε υποστεί εξάρθρωση του αριστερού της αγκώνα και έγινε
ανάταξη. Επίσης, είχε κάταγμα στο κεφάλι. Τέθηκε νάρθηκας στο χέρι της και στη
συνέχεια έκανε κινησιοθεραπείες. Μετά τον τραυματισμό της η 64χρονη υπέβαλε μήνυση σε
βάρος του δημάρχου και του αντιδημάρχου, ο οποίος προΐστατο των Τεχνικών
Υπηρεσιών του δήμου.
Ο αντιδήμαρχος, στον οποίο, ως επικεφαλής των Τεχνικών Υπηρεσιών, του είχαν
μεταβιβαστεί οι αρμοδιότητες της κατασκευής και συντήρησης των πεζοδρομίων, καταδικάστηκε
σε φυλάκιση τεσσάρων μηνών με τριετή αναστολή (αφού του αναγνωρίστηκε το
ελαφρυντικό της προηγούμενης έντιμης, ατομικής, οικογενειακής ζωής) για το
αδίκημα της σωματικής βλάβης από αμέλεια. Αντίθετα, ο δήμαρχος αθωώθηκε,
καθώς αφενός οι αρμοδιότητες συντήρησης κ.λπ. των πεζοδρομίων είχαν
μεταβιβαστεί στον αντιδήμαρχο και αφετέρου δεν είχε ενημερωθεί από κανέναν
αρμόδιο -και ειδικά από τον αντιδήμαρχο- για την κατάσταση του πεζοδρομίου στο
οποίο έγινε το ατύχημα με τη γυναίκα.
Ποιος έχει την ευθύνη
Επίσης, οι αρεοπαγίτες ανέφεραν ότι από τον Κώδικα Δήμων και
Κοινοτήτων «θεσπίζεται αποκλειστική αρμοδιότητα των δήμων για τη διοίκηση
των τοπικών υποθέσεων, ακολούθως, δε, με τις διατάξεις του Κτιριοδομικού
Κανονισμού ορίζεται ότι υπόχρεοι για την επισκευή και συντήρηση των πεζοδρομίων
και των τεχνικών έργων που τα αποτελούν (κράσπεδα, ρείθρα, υπόστρωμα και
επίστρωση ή επικάλυψη) είναι οι ιδιοκτήτες των παρόδιων ακινήτων, μπροστά στα
οποία βρίσκονται».
Δεν παρέλειψαν οι δικαστές να επισημάνουν ότι «οι δήμοι, κατ’
εφαρμογή των αρχών της χρηστής διοίκησης, υποχρεούνται, στο πλαίσιο των
καθηκόντων τους, να επιβλέπουν και να ελέγχουν την καταλληλότητα των
πεζοδρομίων και να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για τη συντήρηση και
επιδιόρθωση αυτών,
προκειμένου να διεξάγεται ομαλά η κυκλοφορία επί του πεζοδρομίου, αλλά και να
προστατεύεται η σωματική ακεραιότητα των χρησιμοποιούντων αυτό (αναπήρων,
παιδιών, ηλικιωμένων κ.λπ.)».
Σε άλλο σημείο αναφέρουν οι αρεοπαγίτες: «Το γεγονός ότι
υπόχρεοι για την επισκευή και συντήρηση των πεζοδρομίων είναι οι παρόδιοι
ιδιοκτήτες δεν αναιρεί την υποχρέωση των δημοτικών οργάνων (της επίβλεψης
και του ελέγχου της κατάστασης των πεζοδρομίων και της λήψης των κατάλληλων
μέτρων για τη συντήρηση και επιδιόρθωση αυτών), ούτε μεταθέτει την
υποχρέωση αυτή σε ιδιώτες ή σε άλλα όργανα, γιατί η υποχρέωση αυτή
περιλαμβάνεται στα θέματα που ανάγονται στη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων και αφορά
την ομαλή κυκλοφορία των πεζών σε κοινόχρηστους χώρους και την προστασία της
σωματικής ακεραιότητας των πολιτών που κάνουν χρήση των πεζοδρομίων».
