Ρυθµίσεις για τους δανειολήπτες στεγαστικών δανείων σε ελβετικό φράγκο

Τέλος στην ελπίδα που είχαν 70.000 δανειολήπτες στεγαστικών δανείων σε ελβετικό φράγκο να τα αποπληρώσουν µε βάση την ισοτιµία εκταµίευσης έβαλε η απόφαση του Αρείου Πάγου, καθώς θα πρέπει να εξυπηρετούν τις δόσεις τους µε βάση την τρέχουσα ισοτιµία ευρώ-φράγκου.

Στη συντριπτική τους πλειονότητα τα δάνεια -συνολικού ποσού σήµερα 13 δισ. ευρώ- είναι στο «κόκκινο», καθώς οι δανειολήπτες οφείλουν στις τράπεζες περισσότερα από όσα είχαν δανειστεί αρχικά.

Ενώ και στον τελευταίο νόµο για την προστασία της πρώτης κατοικίας από τον πλειστηριασµό αναφέρεται πως οι δανειολήπτες του ελβετικού µπορούν να αιτηθούν την προστασία αν πληρούν τα κριτήρια και να τα αποπληρώσουν µε την τρέχουσα ισοτιµία.

Οι τράπεζες από την πλευρά τους, καθώς τα 13 δισ. ευρώ είναι οφειλές σε καθυστέρηση και βαρύνουν τους ισολογισµούς τους, έχουν δηµιουργήσει «πακέτα» ρυθµίσεων, που προβλέπουν και «κούρεµα» της οφειλής σε ποσοστό 30% µε 40%, και παράλληλα προχωρούν και σε αλά καρτ ρυθµίσεις. Η πιο συνηθισµένη ρύθµιση είναι αυτή του «split and freeze». ∆ηλαδή το δάνειο «σπάει» σε δύο µέρη, το ένα εξυπηρετείται και το υπόλοιπο «παγώνει» χωρίς να επιβαρύνεται µε τόκους. Ειδικότερα, οι τράπεζες µετατρέπουν το δάνειο από ελβετικό φράγκο σε ευρώ. Το ενεργό κοµµάτι του δανείου είναι εκείνο που αντιστοιχεί στην εµπορική αξία του υποθηκευµένου ακινήτου (split) και το υπόλοιπο της οφειλής «παγώνει» (freeze).

Αν, δηλαδή, το ποσό του δανείου είναι 220.000 ευρώ και η εµπορική αξία του ακινήτου 150.000 ευρώ, τότε ο δανειολήπτης θα πρέπει να καταβάλει τις δόσεις που αντιστοιχούν σε αυτό, ενώ το υπόλοιπο των 70.000 ευρώ παραµένει στην άκρη άτοκο. Συγκεκριµένα, ο δανειολήπτης υπογράφει νέα δανειακή σύµβαση µε την τράπεζα, στην οποία -συνήθωςδιατηρείται το αρχικό επιτόκιο, ενώ µε βάση την τρέχουσα οικονοµική κατάστασή του καθορίζονται η διάρκεια αποπληρωµής και η µηνιαία δόση του δανείου. Το παράδειγµα που ακολουθεί είναι ενδεικτικό: Έστω ότι το υπόλοιπο του δανείου είναι 250.000 ευρώ και η εµπορική αξία του ακινήτου 120.000 ευρώ. Το δάνειο σπάει στα δύο. Τα 120.000 ευρώ που αντιστοιχούν στην εµπορική αξία ρυθµίζονται και έχουν διάρκεια αποπληρωµής 15 χρόνια. Αντίστοιχα, τα 130.000 ευρώ «παγώνουν» για 15 χρόνια χωρίς να λογίζονται τόκοι. Με την προϋπόθεση ότι ο δανειολήπτης θα τηρήσει τη ρύθµιση και θα πληρώνει κανονικά τις νέες δόσεις, κάθε χρόνο η τράπεζα θα προχωρά στη διαγραφή του 5% του «παγωµένου» τµήµατος. Θα σβήνει, δηλαδή, ποσό ίσο µε 6.500 ευρώ τον χρόνο. Με τον τρόπο αυτό, σε βάθος 15ετίας θα έχει διαγραφεί το 75% του «παγωµένου» δανείου ή το 40% της συνολικής οφειλής, που εν προκειµένω αντιστοιχεί σε 97.500 ευρώ. Πρόβλεψη υπάρχει και για το υπολειπόµενο ποσό του «παγωµένου» δανείου, που δεν θα έχει διαγραφεί.

Στη λήξη λοιπόν της 15ετίας, θα γίνει επανεκτίµηση της εµπορικής αξίας του ακινήτου. Αν η αξία είναι µεγαλύτερη των 120.000 ευρώ που έχει πληρώσει ο δανειολήπτης, είναι δηλαδή 140.000 ευρώ, τότε θα πρέπει να πληρώσει αυτήν τη διαφορά, δηλαδή τα 20.000 ευρώ, και τα υπόλοιπα 12.500 ευρώ θα διαγραφούν. Αν η εµπορική αξία είναι 150.000 ευρώ, θα πρέπει να καταβάλει στην τράπεζα 30.000 ευρώ και θα διαγραφούν τα 2.500 ευρώ. Συνεπώς, από την αρχική οφειλή ο δανειολήπτης θα έχει καταβάλει 120.000 ευρώ και τη διαφορά της εµπορικής αξίας και θα έχει διαγραφεί το υπόλοιπο ποσό.

Ιούλιο οι πρώτες αιτήσεις δανειοληπτών για παροχή προστασίας της πρώτης κατοικίας

Στις αρχές Ιουλίου αναμένονται οι πρώτες αιτήσεις δανειοληπτών για παροχή προστασίας της πρώτης κατοικίας στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.

Η πλατφόρμα μέσω της οποίας θα αξιολογείται η επιλεξιμότητα των δανειοληπτών για προστασία είναι μεν έτοιμη, δεδομένου ότι έχει λειτουργήσει πλήρως για τον εξωδικαστικό μηχανισμό, αλλά οι πλήρεις  διασυνδέσεις και οι αυτοματισμοί των αιτήσεων για την υλοποίηση του νόμου 4605/2019 θα προκύψουν στα τέλη Ιουνίου (σημειώνεται ότι η πλατφόρμα της ΕΓΔΙΧ θα συγκεντρώνει στοιχεία από ΑΑΔΕ, Τειρεσία και όλες τις τράπεζες, συστημικές και μη). Έτσι, στο μεσοδιάστημα από την ενεργοποίηση των διατάξεων του νόμου, στις 30 Απριλίου, οι αιτήσεις δανειοληπτών θα μπορούν μεν να υποβάλλονται, αλλά οι ίδιοι θα πρέπει να αναζητούν και να αναρτούν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Όταν η πλατφόρμα έρθει σε πλήρη λειτουργικότητα, όλα τα δικαιολογητικά θα ανακτώνται αυτόματα, εκτός από το πιστοποιητικό βαρών το οποίο θα πρέπει να προσκομίζει ο δανειολήπτης από το υποθηκοφυλακείο.

Όπως ορίζει ο νόμος 4605/2019, οι οφειλέτες που επιθυμούν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους, λαμβάνοντας καθεστώς προστασίας της πρώτης κατοικίας, θα πρέπει να υποβάλλουν σχετική αίτηση στην πλατφόρμα μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2019.

Η διαδικασία υποβολής της αίτησης από τον οφειλέτη (σημειώνεται ότι η πρόσβαση γίνεται με κωδικούς TAXISnet) θα γίνεται σε πέντε βήματα και συγκεκριμένα:

1) Εισαγωγή στην πλατφόρμα/ταυτοποίηση μέσω κωδικών TAXISnet:

α) Αυτόματη άντληση βασικών στοιχείων αιτούντος και στοιχείων οικογενειακής κατάστασης,

β) Αποστολή online ενημέρωσης σε σύζυγο/εξαρτώμενα μέλη για παροχή συναίνεσης για ανάκτηση δεδομένων τους/άρση απορρήτου.

2) Ανάκτηση online δεδομένων ΑΑΔE:

α) Στοιχεία εισοδημάτων (Ε1 και Ε3)

β) Στοιχεία κύριας κατοικίας από Ε1

γ) Στοιχεία ακινήτων (Ε9) και κινητών περιουσιακών στοιχείων και αξία αυτών (ΕΝΦΙΑ)

3) Ανάκτηση δεδομένων ΤΕΙΡΕΣΙΑ:

α) Στοιχεία καταθέσεων/χρηματοπιστωτικών προϊόντων

β) Στοιχεία βαρών/λοιπών εξασφαλίσεων

γ) Στοιχεία επιλέξιμων οφειλών και ύψος αυτών με συνοφειλέτες

δ) Στοιχεία οφειλών ανεπίδεκτων ρύθμισης

ε) Στοιχεία εμπορικής αξίας πρώτης κατοικίας από βιβλία

4) Καταχώριση στοιχείων/εγγράφων από αιτούντα (κατά περίπτωση):

α) Στοιχεία τυχόν λοιπών κινητών περιουσιακών στοιχείων (πολύτιμα μέταλλα κ.λπ.) ή ακινήτων σε αλλοδαπή

β) Στοιχεία οφειλών σε λοιπούς πιστωτές

γ) Πιστοποιητικό βαρών

δ) ΑΑ ΓΗΣ

ε) Έκθεση εκτιμητή (δυνητική)

στ) Ασφαλιστήριο για μεταφορικά μέσα

5) Προέλεγχος Επιλεξιμότητας (βάσει αυτόματων υπολογισμών του συστήματος) και Οριστικοποίηση Αίτησης (ή βεβαίωση απόρριψης αν ο αιτών οφειλέτης κριθεί μη επιλέξιμος)

Τα παραπάνω θα μπορούν να ισχύσουν από τα τέλη Ιουνίου – αρχές Ιουλίου. Όσοι δανειολήπτες θα θελήσουν να υποβάλουν αίτηση μετά την 30ή Απριλίου θα πρέπει να αναρτήσουν οι ίδιοι στην πλατφόρμα, τα εξής δικαιολογητικά.

α) Πλήρη στοιχεία του αιτούντος (ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, ημερομηνία γέννησης, διεύθυνση οικίας και εργασίας, Αριθμό Φορολογικού Μητρώου, Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης, Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας, αν είναι επιτηδευματίας, τηλέφωνο, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου).

β) Στοιχεία του συζύγου και των εξαρτώμενων μελών του.

γ) Εισοδήματα του αιτούντος, του συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών του από οποιαδήποτε πηγή και αιτία.

δ) Κατάλογο των πιστωτών, με ληξιπρόθεσμες ή μη απαιτήσεις, για τις οποίες έχει εγγραφεί υποθήκη ή προσημείωση υποθήκης στην κύρια κατοικία, το οφειλόμενο ποσό ανά πιστωτή, την ημερομηνία, αναφορικά με την οποία προσδιορίζεται το ύψος της κάθε οφειλής, και τους συνοφειλέτες που ευθύνονται έναντι κάθε πιστωτή.

ε) Κατάλογο των περιουσιακών στοιχείων σε Ελλάδα και στην αλλοδαπή (σ.σ. λοιπή ακίνητη και κινητή περιουσία, καταθέσεις, πολύτιμα μέταλλα σε νομίσματα ή ράβδους κ.ο.κ).

στ) Πλήρη περιγραφή των βαρών και λοιπών εξασφαλίσεων (είδος βάρους ή εξασφάλισης, πιστωτής, ασφαλιζόμενο ποσό, σειρά, δημόσιο βιβλίο), που είναι εγγεγραμμένα στην κύρια κατοικία του αιτούντος.

ζ) Κατάλογο των πιστωτών με οφειλές ανεπίδεκτες ρύθμισης έκαστος των οποίων έχει απαίτηση ανώτερη των 2.000 ευρώ.

η) Δήλωση του αιτούντος, ότι:

αα) δεν εκδόθηκε οριστική απόφαση, που απέρριψε αίτησή του κατά το άρθρο 4 του ν. 3869/2010 λόγω δόλιας περιέλευσής του σε αδυναμία πληρωμής ή λόγω ύπαρξης επαρκούς περιουσίας ή που εξαίρεσε την κύρια κατοικία του από τη ρευστοποίηση κατά την παρ. 2 του άρθρου 9 του ν. 3869/2010,

ββ) οι οφειλές, των οποίων ζητεί τη ρύθμιση, δεν έχουν ρυθμιστεί σύμφωνα με τα άρθρα 99 επ. του ν.3588/2007, τα άρθρα 61 έως 67 του ν. 4307/2014 ή το ν. 4469/2017, ούτε υπάρχει εκκρεμής αίτηση ρύθμισής τους κατά τις διατάξεις αυτές.

Κόκκινα δάνεια: Οι λύσεις για όσους µένουν εκτός του νέου νόµου Κατσέλη

Οι 6 προτάσεις των τραπεζών για να επαναφέρουν «κόκκινα» δάνεια ύψους 12-15 δισ. µέχρι το τέλος του 2021 στην «πράσινη περιοχή»

«Αλά καρτ» ρυθµίσεις βάζουν µπροστά οι τράπεζες, µε στόχο να επαναφέρουν κόκκινα δάνεια ύψους 12-15 δισ. ευρώ µέχρι το τέλος του 2021 στην «πράσινη περιοχή», και για να το πετύχουν προσφέρουν λύσεις προσαρµοσµένες στις πραγµατικές δυνατότητες αποπληρωµής του κάθε δανειολήπτη.

Οι ρυθµίσεις αυτές απευθύνονται σε δεκάδες χιλιάδες δανειολήπτες, ο αριθµός τους υπολογίζεται σε περισσότερους από 75.000 µε 80.000 οφειλέτες, δηλαδή σε νοικοκυριά, πολύ µικρές και µικροµεσαίες επιχειρήσεις, που δεν πληρούν τα κριτήρια να ενταχθούν στις νέες ευνοϊκές πρόνοιες του νόµου για την προστασία της κύριας κατοικίας τους από τον πλειστηριασµό. Σύµφωνα µε τραπεζικά στελέχη, την περίοδο από τα τέλη του 2018 µέχρι το τέλος του 2021 στόχος είναι το 60% των ρυθµισµένων δανείων να έχει «ζωντανέψει» και να εξυπηρετείται κανονικά. Να σηµειωθεί ότι στα τέλη ∆εκεµβρίου 2018, σύµφωνα µε τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το 37,6% των «κόκκινων» δανείων, δηλαδή πάνω-κάτω δάνεια 31 δισ. ευρώ, ήταν σε κάποιου είδους ρύθµιση.

Ωστόσο η ΤτΕ διαπιστώνει ότι εξακολουθεί να παραµένει υψηλό το ποσοστό των δανείων που ρυθµίζονται και «σκάνε» εκ νέου µόλις τρεις µήνες µετά τη ρύθµιση. Οι τράπεζες, λοιπόν, για να είναι αποδοτικές οι ρυθµίσεις, προχωρούν σε λύσεις µακροπρόθεσµες, µε έµφαση κυρίως στην επιµήκυνση της διάρκειας αποπληρωµής και δευτερευόντως σε ρυθµίσεις που περιλαµβάνουν µείωση επιτοκίου και «σπάσιµο» του δανείου στα δύο (split balance). Ενώ και η «άφεση χρέους», δηλαδή «κούρεµα» µέρους της οφειλής σε ποσοστό της τάξης του 20%, είναι ανάµεσα στις λύσεις που προτείνουν στους «κόκκινους» δανειολήπτες.

Οι λύσεις αυτές προβλέπονται και από τον Κώδικα Δεοντολογίας της ΤτΕ, «εργαλείο» που µπορεί να συµβάλει -σε συνδυασµό µε το νέο πλαίσιο της πρώτης κατοικίας από τον πλειστηριασµό στη σηµαντική µείωση των προβληµατικών δανείων. Οι τράπεζες έχουν µπροστά τους 32 µήνες -µέχρι το τέλος του 2021- για να µειώσουν τα «κόκκινα» δάνεια κατά 53 δισ. ευρώ, ώστε αυτά να περιοριστούν στα 28 δισ. ευρώ από τα 81 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος του 2018. Το 80% των ρυθµίσεων στις οποίες προχωρούν πλέον οι τράπεζες είναι µακροπρόθεσµες, έχουν δηλαδή διάρκεια µέχρι την πλήρη αποπληρωµή του δανείου.

Λαµβάνοντας υπόψη και τη µελλοντική ικανότητα αποπληρωµής του δανειολήπτη, οι µακροπρόθεσµες ρυθµίσεις προσφέρουν δέσµη λύσεων, που εφαρµόζονται και συνδυαστικά, όπως για παράδειγµα:

Μείωση του επιτοκίου ή του περιθωρίου.

Επιµήκυνση της διάρκειας αποπληρωµής του δανείου, που είναι σε συνάρτηση µε την ηλικία του δανειολήπτη ή του εγγυητή.

«Σπάσιµο» της οφειλής σε δύο µέρη. Η ρύθµιση είναι γνωστή ως Split Balance, το δάνειο «σπάει» στα δύο. Το ένα τμήμα ο δανειολήπτης το αποπληρώνει κανονικά. Το δεύτερο τμήμα «παγώνει» και τακτοποιείται μεταγενέστερα.

«Κούρεμα», δηλαδή ένα ποσοστό του δανείου «σβήνει» και δεν υφίσταται ως οφειλή, ώστε ο δανειολήπτης να είναι σε θέση να εξυπηρετεί κανονικά το υπόλοιπο ποσό.

Επιπλέον, για τα επιχειρηματικά δάνεια στις μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις συγκαταλέγονται λύσεις όπως:

Λειτουργική αναδιάρθρωση της επιχείρησης, ώστε να καταστεί βιώσιμη και ικανή για την ομαλή εξυπηρέτηση των οφειλών της. Στο πλαίσιο αυτό μπορεί να περιλαμβάνονται ενέργειες όπως η αλλαγή διοίκησης, η πώληση περιουσιακών στοιχείων, ο περιορισμός του κόστους, ο εταιρικός μετασχηματισμός, η ανανέωση πιστωτικών ορίων ακόμα και η παροχή νέων δανείων.

Συμφωνία ανταλλαγής χρέους με μετοχικό κεφάλαιο. Στη ρύθμιση αυτή ένα τμήμα του δανείου μετατρέπεται σε μετοχικό κεφάλαιο, ώστε το ύψος της εναπομένουσας οφειλής να μπορεί να εξυπηρετηθεί ομαλά. Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, ο στόχος είναι το 50% με 60% των δανείων που ρυθμίζεται μακροπρόθεσμα να καταστεί και πάλι ενήμερο μέχρι την πλήρη εξόφλησή του.

Οριστική διευθέτηση για περιπτώσεις στάσης πληρωμών άνω της τριετίας

Για πιο δύσκολες περιπτώσεις καθυστερούμενων δανείων, για εκείνα δηλαδή που βρίσκονται σε «βαθύ κόκκινο» και έχουν να πληρωθούν δόσεις για διάστημα μεγαλύτερο της τριετίας, εφαρμόζονται λύσεις οριστικής διευθέτησης, που επίσης προβλέπονται από τον Κώδικα Δεοντολογίας. Στις περιπτώσεις αυτές η δανειακή σχέση μεταβάλλεται ή τερματίζεται με στόχο την οριστική τακτοποίηση του δανείου. Η λύση αυτή μπορεί να συνδυάζεται με εθελοντική παράδοση του ακινήτου ή ακόμα και με οικειοθελή ρευστοποίηση των εξασφαλίσεων, για να τακτοποιηθεί η οφειλή.

Ειδικότερα:

Ο δανειολήπτης που δεν μπορεί να εξυπηρετήσει το δάνειο, παραχωρεί με τη θέλησή του, χωρίς δηλαδή να υπάρξει δικαστική εμπλοκή -με διαταγή πληρωμής, πρόγραμμα πλειστηριασμού-, το ενυπόθηκο ακίνητο στην τράπεζα. Και ακόμα στη νέα συμφωνία του δανειολήπτη με την τράπεζα διατυπώνεται σαφώς ο τρόπος διευθέτησης του τυχόν υπολοίπου. Η συγκεκριμένη λύση μπορεί να αφορά κατοικία ή επαγγελματική στέγη.

Ο δανειολήπτης μεταβιβάζει την κυριότητα του ακινήτου στην τράπεζα και υπογράφει σύμβαση ενοικίασης/ χρηματοδοτικής μίσθωσης. Ετσι έχει τη δυνατότητα μίσθωσης του ακινήτου για ορισμένη ελάχιστη χρονική περίοδο. Και αυτή η λύση μπορεί να αφορά κατοικία ή επαγγελματική στέγη.

Η λύση της εθελοντικής εκποίησης του ενυπόθηκου ακινήτου. Δηλαδή ο δανειολήπτης με τη θέλησή του, αλλά και με τη σύμφωνη γνώμη της τράπεζας, προχωρά στην πώληση του ακινήτου. Το ποσό που θα εισπράξει το πληρώνει στην τράπεζα. Αν τώρα το τίμημα της πώλησης είναι μικρότερο από τη συνολική οφειλή, η τράπεζα προχωρά στη διαγραφή της εναπομένουσας οφειλής. Η εν λόγω λύση μπορεί να αφορά τόσο οικιστικό ακίνητο όσο και επαγγελματική στέγη.

Προβλέπεται η λύση του διακανονισμού απαιτήσεων. Πρόκειται για εξωδικαστική συμφωνία κατά την οποία η τράπεζα λαμβάνει είτε εφάπαξ σε μετρητά (ή ισοδύναμα μετρητών) είτε σε προκαθορισμένες δόσεις την οφειλή του δανειολήπτη. Στην περίπτωση αυτή η τράπεζα μπορεί να προχωρήσει και σε μερική διαγραφή της απαίτησης («κούρεμα»).

Το υποθηκευμένο ακίνητο βγαίνει σε πλειστηριασμό και η τράπεζα υπερθεματίζει αποκτώντας την κυριότητά του, στο πλαίσιο ευρύτερης συμφωνίας οριστικής διευθέτησης της οφειλής, με τη συναίνεση του δανειολήπτη.

Και τέλος υπάρχει η ολική διαγραφή της οφειλής. Στην περίπτωση αυτή η τράπεζα αποφασίζει τη διαγραφή του συνόλου της οφειλής εφόσον δεν υπάρχουν ρευστοποιήσιμα στοιχεία και δεν αναμένεται περαιτέρω ανάκτηση.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΗ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΜΕ ΑΙΤΗΣΗ ΣΤΟ ΝΕΟ Ν. ΚΑΤΣΕΛΗ

Την εύλογη απαίτηση των θεσμών να προστατεύεται η πρώτη κατοικία έναντι όλων των πιστωτών και όχι μόνο έναντι των τραπεζών αποτυπώνει η νομοθεσία για το νέο νόμο Κατσέλη η οποία κοινοποιήθηκε χθες στις εμπλεκόμενες υπηρεσίες.

Η νέα νομοθεσία και συγκεκριμένα ο τρόπος με τον οποίο επηρεάζονται τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης της φορολογικής διοίκησης εναντίον των φορολογούμενων που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές.

Πιο συγκεκριμένα από την εγκύκλιο με την οποία κοινοποιήθηκαν οι επίμαχες διατάξεις σε όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες προκύπτουν τα εξής:

- για τον δανειολήπτη ο οποίος υποβάλλει αίτηση στην πλατφόρμα του νέου πλαισίου προστασίας και κρίνεται επιλέξιμος κατά τον προέλεγχο επιλεξιμότητας, ισχύει αυτοδίκαιη αναστολή κάθε πλειστηριασμού της κύριας κατοικίας του, η οποία αρχίζει να ισχύει, έναντι των πιστωτών που δεν περιλαμβάνονται στην αίτηση, μεταξύ των οποίων και το Δημόσιο, από τη μεταγραφή στο βιβλίο μεταγραφών ή την καταχώριση στο κτηματολογικό φύλλο της αίτησης για τη ρύθμιση οφειλών και λήγει είτε, σε περίπτωση μη επίτευξης συναινετικής ρύθμισης οφειλών, μετά την άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας για την υποβολή αίτησης δικαστικής ρύθμισης, είτε, σε περίπτωση μη επίτευξης συναινετικής ρύθμισης οφειλών (ως ανωτέρω) και εμπρόθεσμης (παρ. 4 άρθρου 77) υποβολής αίτησης δικαστικής ρύθμισης, με τη συζήτηση του αιτήματος προσωρινής διαταγής, που υποβάλλεται με την αίτηση δικαστικής ρύθμισης.

Με την δικαστική οδό μπορούν να επέλθουν τα ακόλουθα αποτελέσματα:

- Η συνέχιση της αναστολής, σε περίπτωση αποδοχής από το δικαστήριο του αιτήματος προσωρινής διαταγής, καθ' όσον με αυτή διατάσσεται αναστολή του πλειστηριασμού της κύριας κατοικίας υπό τους όρους που ορίζονται σε αυτή και μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης. Σημειώνεται πάντως ότι το δικαστήριο δύναται να ανακαλέσει την προσωρινή διαταγή οποτεδήποτε.

- Η λήξη της αναστολής, σε περίπτωση απόρριψης από το δικαστήριο του αιτήματος προσωρινής διαταγής.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε κάθε περίπτωση ο φορολογούμενος που ενταχθεί στον νέο νόμο Κατσέλη και ρυθμίσει τις οφειλές του με την τράπεζα (άρθρο 79) προστατεύεται για την πρώτη κατοικία του και για τις οφειλές του προς το δημόσιο. Ωστόσο, δεν ρυθμίζονται οι οφειλές προς το δημόσιο και η φορολογική διοίκηση μπορεί να συνεχίσει να επιβάλλει μέτρα αναγκαστικής είσπραξης στα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία και εισοδήματά του.

Ωστόσο, από τη νομοθεσία που κοινοποιήθηκε προκύπτει ξεκάθαρα ότι η επιδότηση δόσης του δανείου του υπερχρεωμένου δανειολήπτη είναι ακατάσχετη για τη φορολογική διοίκηση.

«Εκρηξη» πλειστηριασμών: Αύξηση 63,8% μέσα σε ένα μόνο χρόνο

Αλματώδη αύξηση των πλειστηριασμών το 2017 σε σχέση με το 2016 κατέγραψε η ΕΛΣΤΑΤ.

Μετά και την επεξεργασία των στοιχείων των εργασιών των συμβολαιογράφων η ΕΛΣΤΑΤ έδωσε στη δημοσιότητα τα παρακάτω στοιχεία που δείχνουν μεγάλη αύξηση των πλειστηριασμών:

2017: 1.186 πράξεις πλειστηριασμών

2016: 724 πράξεις πλειστηριασμών

Αυτό μεταφράζεται σε αύξηση πλειστηριασμών κατά 63,8% μέσα σε ένα χρόνο.

Ακόμα πιο εντυπωσιακή ήταν η αύξηση στις καταθέσεις κατασχετήριων εκθέσεων που σχεδόν διπλασιάστηκαν καθώς από τις 2.288 το 2016 φτάσαμε τις 4.520 το 2017 (αύξηση 97,6%).

Αύξηση καταγράφηκε και στις αγοραπωλησίες ακινήτων κατά 15,3%. 69.826 πράξεις το 2017, από 60.540 πράξεις το 2016). Διευκρινίζεται ότι οι αγοραπωλησίες ακινήτων αναφέρονται στις πράξεις των μεταβιβάσεων ακινήτων (ένα συμβόλαιο μπορεί να αφορά σε περισσότερα του ενός ακίνητα ή σε μερίδιο/α ακινήτων).

Οσον αφορά τις συμβολαιογραφικές πράξεις αυτές καθεαυτές το 2017 σε σχέση με το 2016 παρατηρείται καταγράφεται αύξηση 8,7%, ωστόσο, σε σχέση με το 2008 καταγράφεται μείωση και μάλιστα τεράστια: 49,9%.

Τα στοιχεία αυτά προέρχονται από ετήσια έρευνα που διενεργεί η ΕΛΣΤΑΤ μέσω της συμπλήρωσης στατιστικού πίνακα από το σύνολο των συμβολαιογράφων της χώρας με τη συνεργασία των Συμβολαιογραφικών Συλλόγων. Η κάλυψη της έρευνας ανέρχεται σε 97%.

Όλα τα μυστικά για το νέο πλαίσιο προστασίας α' κατοικίας

Για το άρθρο:

Πατήστε πάνω στην εικόνα, Κάντε δεξί κλικ στο κέρσορα, επιλογή άνοιγμα εικόνας σε νέα καρτέλα, Πατήστε πάνω για μεγέθυνση εικόνας.

Πηγή: Ναυτεμπορική

“Κόκκινα δάνεια” Εθνικής Τράπεζας νέο πακέτο πώλησης σε funds – Πως προετοιμάζονται οι υπόλοιπες (Alpha-Πειραιώς-Eurobank)

Την πώληση ενός δεύτερου πακέτου «κόκκινων» δανείων χωρίς εξασφαλίσεις δρομολογεί η Εθνική Τράπεζα. Πρόκειται για το πακέτο με την ονομασία «Mirror», η ονομαστική αξία του οποίου ανέρχεται σε 1,2 δισ. ευρώ και για το οποίο τα data rooms άνοιξαν την Παρασκευή.

Είναι η δεύτερη συναλλαγή που θα ολοκληρώσει η Εθνική Τράπεζα μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2019, εντείνοντας τις προσπάθειες μείωσης των «κόκκινων» δανείων.

Στο μεταξύ, με εξαιρετικό ενδιαφέρον αναμένει η αγορά σήμερα τις δεσμευτικές προσφορές για το χαρτοφυλάκιο Symbol, που πωλεί η Εθνική Τράπεζα και γα το οποίο μη δεσμευτικές προσφορές είχαν υποβάλει τέσσερα αμερικανικά επενδυτικά κεφάλαια: το Centerbridge, το Ellington, το Elliott και το Fortress.

Το χαρτοφυλάκιο, η ονομαστική αξία του οποίου ανέρχεται σε 950 εκατ. ευρώ, αλλά μαζί με τους τόκους ξεπερνά το 1,6 δισ. ευρώ, περιλαμβάνει «κόκκινα» δάνεια πολύ μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων και αποτελεί το πρώτο πακέτο δανείων με εξασφαλίσεις ακίνητα που μεταβιβάζει η Εθνική Τράπεζα, εγκαινιάζοντας από την πλευρά της και τις πωλήσεις χαρτοφυλακίων για το 2019.

Υπενθυμίζεται ότι το Amoeba, που πώλησε η Τράπεζα Πειραιώς, εξαγοράστηκε από την Bain Capital Credit έναντι 432 εκατ. ευρώ και το Jupiter, που πώλησε η Alpha Bank, εξαγοράστηκε από κοινοπραξία αποτελούμενη από το fund Apollo Global Management, το LLC και από το International Finance Corporation – IFC (μέλος του ομίλου της Παγκόσμιας Τράπεζας) έναντι 337 εκατ. ευρώ.

Οι τιμές που επιτεύχθηκαν στις δύο παραπάνω πωλήσεις χαρτοφυλακίων αντιπροσωπεύουν το 30% στην περίπτωση του Amoeba και το 42% στην περίπτωση του Jupiter της ονομαστικής αξίας των χαρτοφυλακίων που μεταβιβάστηκαν και αποτυπώνουν το υψηλό ενδιαφέρον που υπάρχει στην αγορά για τα δάνεια με εξασφαλίσεις ακίνητα. Η Πειραιώς εισέπραξε από την Bain 432 εκατ. ευρώ για να της μεταβιβάσει απαιτήσεις οφειλόμενου κεφαλαίου 1,45 δισ. ευρώ (σ.σ. το τίμημα ανήλθε στο 30% του οφειλόμενου κεφαλαίου), ενώ η Alpha θα εισπράξει από την Apollo, βάσει της σύμβασης αγοραπωλησίας, 337,1 εκατ. ευρώ για δάνεια οφειλόμενου κεφαλαίου περίπου 1 δισ. ευρώ.

Στην περίπτωση της Εθνικής η συμμετοχή των τεσσάρων μεγάλων επενδυτικών κεφαλαίων, με ισχυρή παρουσία στον χώρο του real estate στο εξωτερικό, σηματοδοτεί και το υψηλό ενδιαφέρον που υπάρχει για την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα, η οποία εμφανίζει σημάδια ανάκαμψης. Είναι χαρακτηριστικό ότι το Elliott Management Group έχει υπό διαχείριση κεφάλαια 35 δισ. ευρώ, η Fortress 42 δισ. ευρώ και η Centerbridge άνω των 14 δισ. ευρώ. Η τελευταία έχει παρουσία στην ελληνική αγορά μέσω της εταιρείας διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων Cepal, που αποτελεί σύμπραξη με την Alpha Bank, ενώ η Fortress έχει παρουσία μέσω της doBank, η οποία έχει αναλάβει τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου Solar, που περιλαμβάνει δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων και από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες. Αντιθέτως, Ellington και Elliott δεν έχουν προς το παρόν δραστηριότητα στην Ελλάδα, ανεβάζοντας τον πήχυ των προσδοκιών για τις προσφορές που θα υποβληθούν στο πλαίσιο της διαγωνιστικής διαδικασίας.

Το Symbol περιλαμβάνει 13.000 δάνεια, που οφείλονται από 4.180 πολύ μικρές ή μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Πρόκειται για δάνεια που έχουν στην πλειονότητά τους καταγγελθεί από την τράπεζα και τα οποία έχουν εξασφαλίσεις επί 8.000 ακινήτων.

Η μέση αξία είναι περί τις 72.000 ευρώ σε όρους ονομαστικής αξίας ή 123.000 ευρώ εάν συνυπολογιστούν και οι τόκοι.

Η συνολική αξία των εξασφαλίσεων αποτιμάται από την Εθνική στο 1,1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 650 εκατ. ευρώ αφορούν εμπορικά ακίνητα και το υπόλοιπο οικόπεδα και κατοικίες.

Το χαρτοφυλάκιο Symbol είναι το τρίτο χαρτοφυλάκιο με εξασφαλίσεις ακίνητα που μεταβιβάζεται από ελληνική τράπεζα, στο πλαίσιο της προσπάθειας για μείωση των κόκκινων δανείων.

Εχει προηγηθεί η πώληση του Amoeba από την Τράπεζα Πειραιώς και του Jupiter από την Alpha Bank, ονομαστικής αξίας 1,4 δισ. ευρώ και 800 εκατ. ευρώ αντιστοίχως, ενώ για το 2019 δύο νέα πακέτα αναμένεται να βγάλουν προς πώληση η Eurobank και η Τράπεζα Πειραιώς.

Αυτοί που νίκησαν τις εισπρακτικές

Δεν αποδέχθηκαν το "παιχνίδι" των εισπρακτικών εταιρειών, προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη και βγήκαν νικητές. Τρεις πολίτες περιγράφουν την περιπέτειά τους, τη δικαστική διαμάχη και το θετικό αποτέλεσμα που υποχρέωσε τις τράπεζες σε χρηματική αποζημίωση.

Ακόμα και η ίδια δεν έχει καταλάβει τί έχει συμβεί. Οι λέξεις "νομολογία", "αποζημίωση", "εισπρακτική" δεν της λένε και πολλά πράγματα. Αυτό που ξέρει είναι πως "ακόμα δεν έχει πάρει χρήματα, γιατί πρέπει να γίνει κι άλλο δικαστήριο" αλλά "τουλάχιστον πια δεν με ενοχλούν στο τηλέφωνο". Φυσικά δεν αντιλαμβάνεται ότι ήδη έχει κερδίσει τη δίκη σε πρώτο βαθμό, αλλά τράπεζα και εισπρακτική έχουν καταθέσει έφεση, η οποία έχει προσδιοριστεί για το Σεπτέμβρη.

Η υπόθεση της Ε.Τ. δίχως καν η ίδια να το γνωρίζει, έχει ενταχθεί στις αποφάσεις νομολογίας και αποτελεί πρότυπο για δεκάδες άλλες αγωγές που έχουν ακολουθήσει. Όχι μόνο κατάφερε να λάβει πρωτοδίκως αποζημίωση, ύψους 6.000 ευρώ, αλλά η ειρηνοδίκης Αθήνας στην απόφασή της (υπ' αριθμ. 273/2016) έκρινε ότι η διαβίβαση των προσωπικών της δεδομένων από την τράπεζα στην εισπρακτική εταιρεία, καθώς και η επεξεργασία αυτών, χωρίς ποτέ η οφειλέτρια να ενημερωθεί για τις συγκεκριμένες κινήσεις, είναι παράνομη.

Έχουν περάσει τέσσερα χρόνια από τότε που έβαλε την υπογραφή της για την χορήγηση προσωπικού καταναλωτικού δανείου, ύψους 5.000 ευρώ. Ήδη γνώριζε πως η κατάσταση της υγείας της δεν ήταν καλή. Στην αρχή ήρθαν τα επιληπτικά επεισόδια, ενώ λίγο αργότερα εντοπίστηκε και το ανεύρυσμα στον εγκέφαλο. "Το 2011 μπήκα στο χειρουργείο. Μέχρι τότε έκανα δουλειές δεξιά και αριστερά γιατί ήμουν μόνη και είχα τρία παιδιά. Μετά χρειάστηκε να γραφτώ στην πρόνοια και έπαιρνα και από το Δήμο μία σακούλα τρόφιμα το μήνα. Σήμερα προσέχω μην ξεχάσω να πάρω τα χάπια μου. Δύο το πρωί, δύο το μεσημέρι και τέσσερα το βράδυ", λέει.

«Ζητούσαν να τους στείλω λεφτά και με ρωτούσαν γιατί να μην τα δανειστώ από κάποιον»

Κάπου εκεί άρχισαν τα προβλήματα και με το δάνειο. Όπως ίδια εξηγεί, αρχικά πλήρωνε τις δόσεις κανονικά: "Μου είχαν πει ότι θα πληρώνω δόση 20 ευρώ το μήνα, αλλά τελικά έφτασε τα 75 ευρώ. Από ένα σημείο και μετά δεν μπορούσα να πληρώσω. Ο γιατρός μου είπε να μην κουράζομαι, να μην δουλεύω, ούτε στον ήλιο δεν με αφήνει να βγαίνω χωρίς καπέλο" αναφέρει. Τότε, ανέλαβε δράση η εισπρακτική εταιρεία. Οι συνεχείς κλήσεις για τη ληξιπρόθεσμη οφειλή των 300,34 ευρώ, είχαν σαν στόχο να την πιέσουν όσο μπορούσαν περισσότερο: "Μου έλεγαν ότι θα χάσω το σπίτι μου, αλλά εγώ ζω σε ένα δωμάτιο στο σπίτι του γιου μου. Τους έλεγα πως όταν είχα χρήματα τους τα έδινα και ότι τώρα δεν μπορούσα, αλλά αυτοί ζητούσαν μόνο να τους στείλω τα λεφτά και με ρωτούσαν γιατί να μην τα δανειστώ από κάποιον για να τους τα δώσω". Μάλιστα, όπως καταγράφεται στη δικαστική απόφαση, οι διάλογοι αυτοί την φόβισαν, προκαλώντας της κρίσεις πανικού και επιληψίας, ενώ την ίδια ώρα η εισπρακτική εταιρία ανά τακτά διαστήματα την καλούσε στο σταθερό της τηλέφωνο και μιλούσαν είτε με την ίδια είτε με οικείους της, οχλώντας την για την καταβολή των ληξιπρόθεσμων δόσεων.

Η Ε.Τ. μπορεί να κατόρθωσε μία πρώτη "νίκη", με τη βοήθεια ενός δικηγόρου , η ίδια όμως βγάζει το δικό της παράπονο. Αν και δεν κατάφερε να τελειώσει ούτε το Δημοτικό, έκανε τα πάντα για να μεγαλώσει τα παιδιά της και δεν ήθελε ποτέ να χρωστάει. "Τα λίγα μου ένσημα τα πήρα ως καθαρίστρια σε λεωφορεία και κάνοντας τις βραδινές βάρδιες καθαρισμού στον Ηλεκτρικό. Ακόμα και την babysitter έκανα. Άφηνα τα δικά μου παιδιά για να φυλάω ξένα. Δεν ήταν ότι δεν ήθελα να τους πληρώσω. Δεν είχα..."

Με έφερναν σε δύσκολη θέση μπροστά σε πελάτες μου

Ένα βήμα πιο μπροστά βρίσκεται ο δικηγόρος Γ.Π, ο οποίος πλέον έχει στα χέρια του αμετάκλητη απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου της Αθήνας (υπ' αριθμ. 3428/2016), για προσωπική του υπόθεση. Συγκεκριμένα, έλαβε αποζημίωση, ύψους 5.869,40 ευρώ, για ηθική βλάβη από το πιστωτικό ίδρυμα, με το σκεπτικό ότι ο όρος της ρητής συγκατάθεσης που δίνει ο κάθε πελάτης στην τράπεζα για επεξεργασία των ατομικών του στοιχείων και ενημέρωσης από συνεργαζόμενούς της, αφορά σε ζητήματα προώθησης προϊόντων και υπηρεσιών "και όχι για θέματα που αφορούν την κίνηση του λογαριασμού της πιστωτικής κάρτας, ήτοι η όποια συγκατάθεσή του αφορούσε σε ενημέρωση εκ μέρους τρίτων συνεργαζόμενων εταιρειών για προώθηση προϊόντων και όχι συγκατάθεση για διαβίβαση προσωπικών του δεδομένων σε εταιρείες ενημέρωσης οφειλετών".

Αυτό που οδήγησε τον Γ.Π  στο να προσφύγει στη Δικαιοσύνη, εκτός από το ότι είναι πιο εύκολη η απόφαση λόγω της επαγγελματικής του ενασχόλησης, ήταν η συνεχής ενόχληση που δεχόταν. "Οι κλήσεις που έλαβα, έγιναν σε στιγμές που έτυχε να είμαι με πελάτες μου, και όπως γίνεται αντιληπτό, με έφεραν σε δύσκολη θέση και μου δημιούργησαν εκνευρισμό" εξηγεί και προσθέτει ότι ήδη με την ιδέα ότι προσωπικά του δεδομένα είχα ανακοινωθεί χωρίς καμία ενημέρωσή του, τον είχε εξοργίσει. Όσο για τα χρήματα, του φάνηκαν τελικά ιδιαίτερα χρήσιμα, αφού καταβλήθηκαν το 2016, η χρονιά της μεγάλης αποχής των δικηγόρων από τα καθήκοντά τους, και έτσι τα περισσότερα δαπανήθηκαν για την κάλυψη τρεχουσών υποχρεώσεων.

Ο ίδιος αισθάνεται υπερηφάνεια για αυτή τη νίκη, αλλά και για πολλές άλλες που έχει καταφέρει για εντολείς του. "Οι υποθέσεις που έχω αναλάβει μέχρι στιγμής είναι επιτυχημένες και έχουν προσθέσει κάθε μία το δικό της λιθαράκι στη νομολογία των προσωπικών δεδομένων, όσον αφορά το κομμάτι των τραπεζών και των εταιριών ενημέρωσης οφειλετών. Έχει θεμελιωθεί δηλαδή, μια σχετικά “στιβαρή" νομολογία κατά των πρακτικών που ακολουθούν πολλές ελληνικές τράπεζες ώστε να ενημερώνουν τους πελάτες τους για ληξιπρόθεσμες οφειλές τους", υποστηρίζει.

Ωστόσο, έχοντας βρεθεί τόσο στη θέση του νομικού όσο και σε αυτή του πολίτη, η πρώτη συμβουλή που έχει να δώσει σε όσους ταλαιπωρούνται από παρόμοιες καταστάσεις, είναι να απευθυνθούν σε δικηγόρο. Επισημαίνει χαρακτηριστικά: "κατανοώ το δύσκολο και στενό οικονομικό περιβάλλον που ζούμε, αλλά ένας νομικός που να έχει ασχοληθεί με το ζήτημα, μπορεί να σταθμίσει τα δεδομένα μιας υπόθεσης. Τους προτρέπω μάλιστα, εφόσον οι πιθανότητες είναι με το μέρος τους, να στραφούν δικαστικά τόσο εναντίον της τράπεζας όσο και κατά της εισπρακτικής. Η εμπειρία μου μέχρι στιγμής μου έχει δείξει ότι οι πιθανότητες θετικής έκβασης της υπόθεσης είναι με το μέρος του δανειολήπτη, αρκεί να έχει φυσικά και την απαραίτητη υπομονή".

Αισθάνθηκα χαρά την στιγμή που έλαβα την αποζημίωση από την τράπεζα

Στον Κικεώνα των εισπρακτικών εταιρειών βρέθηκε, τελείως άθελά του, και ο νομικός Λ.Ν. Για κακή του τύχη υπήρξε θύμα κλοπής και μεταξύ των αντικειμένων ήταν και η πιστωτική του κάρτα, η οποία χρησιμοποιήθηκε για αναλήψεις ύψους 1.100 ευρώ. Παρά το γεγονός ότι ο ίδιος ενημέρωσε την τράπεζα για το συμβάν μέσα σε λίγη ώρα, τελικά δεν άργησαν οι κλήσεις από εισπρακτική εταιρία, η οποία διεκδικούσε με συνεχείς οχλήσεις τα χρήματα.

Η επικοινωνία με την τράπεζα και η αίτηση αμφισβήτησης της οφειλής η οποία ακολούθησε, δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα. Επί ένα τρίμηνο τα τηλεφωνήματα συνεχίστηκαν, μάλιστα έφτασαν στο σημείο μέσα σε 18 ημέρες να τον καλέσουν επτά φορές. Έτσι, ο δικηγόρος προσέφυγε στην ελληνική Δικαιοσύνη: "Ήταν η οργή και η αγανάκτηση από τα επανηλειμμένα ενοχλητικά τηλεφωνήματα που δεχόμουν, λαμβανομένου υπόψιν ότι δεν όφειλα και το ποσό που μου ζητούσαν".

Πρόσφατα με την υπ' αριθμ.1566/2017 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθήνας, έλαβε και αποζημίωση για ηθική βλάβη λόγω προσβολής της προσωπικότητας, ύψους 3.000 ευρώ. "Όταν δημοσιεύθηκε η πρωτόδικη αλλά κυρίως η εφετειακή απόφαση, αισθάνθηκα μεγάλη ικανοποίηση τόσο για την ουσία του πράγματος, όσο κυρίως για τη νομική εργασία μου, αφού οι δύο αυτές αποφάσεις αποτελούν πρωτότυπα νομολογιακά δεδομένα" αναφέρει και προσθέτει: "Οφείλω, όμως, να ομολογήσω ότι το εντονότερο συναίσθημα αισθάνθηκα την στιγμή που έλαβα την αποζημίωση από την τράπεζα. Ήταν ένα αίσθημα χαράς και προσωπικής δικαίωσης, αλλά συγχρόνως και ικανοποίησης που άνοιξε ο δρόμος για την αποζημίωση άλλων πολιτών που έχουν υποστεί παρόμοια ταλαιπωρία".

Το σημαντικό σε αυτή την αμετάκλητη απόφαση είναι η σημασία που ο πρόεδρος Πρωτοδικών έδωσε στην συχνότητα των κλήσεων της εισπρακτικής εταιρείας. Όπως αναφέρεται, "η συμπεριφορά των υπαλλήλων της εισπρακτικής εταιρίας, η οποία λειτουργούσε ως αντιπρόσωπος και για λογαριασμό της τράπεζας, υπερέβη το επιβαλλόμενο μέτρο, που οφείλεται στις συναλλαγές, και προσέβαλε επανειλημμένα την προσωπικότητα του εφεσίβλητου, τόσο ως συναλλασσόμενου όσο και ως επαγγελματία".

Για το Λ.Ν., "είναι προφανές ότι η τακτική αυτή αποσκοπεί και επιφέρει σημαντική ψυχολογική πίεση στον οφειλέτη με τη δημιουργία συναισθημάτων ενοχής, ντροπής ή απαξίωσης και δημιουργεί προϋποθέσεις κοινωνικής απομόνωσης". Υποστηρίζει δε, πως μόνη λύση είναι η "συντονισμένη κοινωνική πίεση προς την πολιτική ηγεσία, προκειμένου να τροποποιηθεί η υπάρχουσα νομοθεσία", καθώς -όπως εξηγεί- σήμερα ο Νόμος 3758/2009 επιτρέπει στις εταιρείες ενημέρωσης να προβαίνουν σε επαναλαμβανόμενες τηλεφωνικές ειδοποιήσεις και μάλιστα, με συχνότητα μίας τηλεφωνικής όχλησης ανά δύο ημέρες. "Μετά την έκδοση της εφετειακής απόφασης υπήρξε κυβερνητική εξαγγελία ότι το πλαίσιο της συχνότητας των τηλεφωνημάτων θα διαμορφωνόταν στο ένα τηλεφώνημα ανά επτά ημέρες. Αν συμβεί αυτό σαφώς θα είναι μία βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης, πάρα ταύτα όμως δεν θα λύσει το πρόβλημα των πολιτών. Θεωρώ ότι η συχνότητα των τηλεφωνημάτων δεν θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη από μία φορά το μήνα, καθώς δεν πιστεύω ότι χρειάζεται κάποιος συχνότερη ενημέρωση για το ύψος της οφειλής του" καταλήγει.

Στο σκαμνί δανειολήπτες και τράπεζες για αλόγιστο δανεισμό- Ιστορική απόφαση δικαστηρίου

Πήγαν για κούρεμα δανείου και βγήκαν… κουρεμένοι - Ιστορική απόφαση δικαστηρίου: αντί για τη ρύθμιση Κατσέλη, στέλνει δανειολήπτες και τραπεζικούς υπαλλήλους στον εισαγγελέα για δόλια και σκόπιμη υπερχρέωση.

Νέα δεδομένα στις ρυθμίσεις του νόμου Κατσέλη για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά δημιουργεί η απόφαση-σταθμός του Ειρηνοδικείου Νεάπολης Λασιθίου, με την οποία το δικαστήριο απέρριψε τις αιτήσεις των δανειοληπτών και τους παρέπεμψε στον εισαγγελέα μαζί με τους τραπεζοϋπαλλήλους που ενέκριναν τα δάνεια, επιρρίπτοντας σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη τις ευθύνες για τον αλόγιστο δανεισμό του παρελθόντος.

Επιπλέον το δικαστήριο δέχεται ότι:

- Δόλο μπορεί να κρύβει κάποιος όταν ζητά να του εγκριθεί ένα υπέρογκο δάνειο.

- Εχει συνυπαιτιότητα και η τράπεζα που του δίνει το υπέρογκο δάνειο.

- Οι δόσεις για το δάνειο δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 40% των εισοδημάτων.

- Εκτός από τον δανειολήπτη και την τράπεζα, από τον αλόγιστο δανεισμό βλάπτονται και όλοι οι υπόλοιποι, ακόμα κι αν δεν έχουν πάρει καν δάνειο.

- Οι πραγματικές αξίες ακινήτων που έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους οι τράπεζες μπορεί να είναι έως και 85% χαμηλότερες από την εγγύηση υποθήκης που έχουν εγγράψει (εν προκειμένω αξία 150.000 ευρώ για υποθήκες 636.000 ευρώ)!

Ολα αυτά έρχονται σε αντίθεση με την έως τώρα ισχύουσα νομολογία των δικαστηρίων που, ανεξάρτητα από το ύψος δανεισμού ή τη συμπεριφορά των δανειοληπτών, καταλόγιζαν ευθύνη a priori αποκλειστικά και μόνο στην «επιθετική πολιτική των τραπεζών» και στην «επιθετική στρατηγική πώλησης τραπεζικών προϊόντων μέσω καταιγιστικών διαφημίσεων».

Εγκλημα ο υπερδανεισμός

Εξετάζοντας σε βάθος τα στοιχεία και τους φακέλους που είχε στη διάθεσή του, το Ειρηνοδικείο μετέτρεψε μια «βιομηχανοποιημένη» διαδικασία ρυθμίσεων χρεών σε βαρύ κατηγορητήριο κατά όσων είχαν συμμετοχή στη δημιουργία του προβλήματος των κόκκινων δανείων. Η σημασία της απόφασης είναι τεράστια γιατί έρχεται να διαλύσει και έναν μύθο που, σκοπίμως ή από άγνοια, καλύπτει τις πραγματικές αιτίες του προβλήματος και εμποδίζει την αντιμετώπισή του: στο όνομα της οικονομικής κρίσης και της προστασίας της κατοικίας του μικρού δανειολήπτη, όλες οι ρυθμίσεις που κατά καιρούς αποφασίζονται (αναστολή πλειστηριασμών, κούρεμα χρέους κ.λπ.) βολεύουν ιδιαίτερα τους «στρατηγικούς κακοπληρωτές» που απολαμβάνουν ασυλία. Αποδεικνύεται μάλιστα ότι είναι τέτοιοι από άποψη. Το δικαστήριο δεν κλείνει τα μάτια όμως και στις ευθύνες που έχουν οι τράπεζες, βάζοντάς τις στο ίδιο τσουβάλι με τους... μπαταχτσήδες και στέλνοντάς τους όλους μαζί στον εισαγγελέα, χωρίς να αποκλείει μάλιστα και ευρύτερο σχέδιο καταδολίευσης και απιστίας εκ μέρους κυκλωμάτων και «συμμοριών» στον χώρο της τραπεζικής πίστης.

Οφειλές 800.000 με μισθούς 3.500 ευρώ!

Με τη στάση του το Ειρηνοδικείου Νεάπολης ρίχνει φως στο πρόβλημα των κόκκινων δανείων που ταλανίζει τη χώρα.

Τι ακριβώς συνέβη; Στο Ειρηνοδικείο Νεάπολης Λασιθίου φτάνουν σωρηδόν, όπως και σε όλη τη χώρα, χιλιάδες αιτήσεις δανειοληπτών που ζητούν τη ρύθμιση των χρεών τους και την εξαίρεση της κύριας κατοικίας τους, με βάση τον ν.3869 του 2010 (νόμος Κατσέλη). Επικαλούνται δηλαδή την κακή οικονομική και οικογενειακή κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει για να αποδείξουν πως βρίσκονται σε κατάσταση μόνιµης αδυναµίας πληρωµής των ληξιπρόθεσµων χρεών τους και ζητούν προστασία και ελάφρυνση από το δικαστήριο. Εμφανίζεται τότε και εκπρόσωπος της τράπεζας που, ως συνήθως, ζητά να μη γίνει ρύθμιση υπέρ του δανειολήπτη.

Το δικαστήριο, όμως, έκοψε τη φόρα σε όλους και έκρινε πως υποκρύπτεται «έγκλημα που διώκεται αυτεπαγγέλτως» σε βάρος της εθνικής οικονομίας, των συνεπών δανειοληπτών, των φορολογουμένων και της χώρας παραπέμποντάς την υπόθεση στον εισαγγελέα.

Κι αυτό γιατί έκρινε με βάση τα πραγματικά περιστατικά. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει, η εν λόγω απόφαση:

- Το δάνειο το ζήτησε και το πήρε ένα ζευγάρι δημοσίων υπαλλήλων. Ο άνδρας ήταν γιατρός (Επιμελητής Α) σε κρατικό νοσοκομείο, με μέσο μηνιαίο μισθό σήμερα 2.100 ευρώ. Η σύζυγος είναι νοσηλεύτρια με μέσο μισθό 1.200 ευρώ (με βάση τις αναλύσεις αποδοχών), ενώ έχουν αποκτήσει και ένα ανήλικο παιδί. Από το 2005 και μετά το εισόδημά τους δεν ξεπερνούσε ποτέ τα 5.000 ευρώ τον μήνα (με εφημερίες κ.λπ.) και το 2008-2011 είχε ήδη μειωθεί. Μόνο για έξοδα διαβίωσης δικά τους και του παιδιού τους λένε ότι χρειάζονται 2.500 ευρώ τον μήνα.

- Το μοναδικό περιουσιακό στοιχείο που είχαν και προσέφεραν ως εγγύηση είναι μια μεζονέτα 290 τ.μ. σε οικόπεδο εκτάσεως 650 τ.μ., το οποίο αποτελεί τη μόνη κατοικία αυτών και του παιδιού τους.

- Για να αγοράσουν το οικόπεδο και να χτίσουν, πήραν επτά συνεχόμενα δάνεια από την ίδια τράπεζα. Εχοντας ως μοναδικό εισόδημα τους μισθούς τους πήραν συνολικά δάνεια (από το 2008 ως το 2011) 544.365 ευρώ. Από αυτά, όταν κατέθεσαν αίτηση για ένταξη στον νόμο Κατσέλη (Φεβρουάριος 2013) χρωστούσαν ακόμα τα 532.052 ευρώ.

- Για το σύνολο των δανείων αυτών θα έπρεπε να πληρώσουν σε 20 χρόνια μαζί με τόκους πάνω από 800.000 ευρώ. Η μέση δόση για τα 7 δάνεια που είχαν συμφωνήσει ήταν 3.300 ευρώ τον μήνα, δηλαδή σχεδόν ολόκληρος ο μισθός τους! Υπέβαλαν όμως πρόταση συμβιβασμού προς την τράπεζα, να πληρώνουν 1.000 ευρώ τον μήνα για 48 μήνες και, στη συνέχεια, 353 ευρώ τον μήνα για άλλα 16 χρόνια, δηλαδή όλα μαζί συνολικά περίπου 120.000 ευρώ σε βάθος 20ετίας.

- Οι ίδιοι υπολογίζουν τις βιωτικές τους ανάγκες σε 2.500 ευρώ μηνιαίως και γι’ αυτό το δικαστήριο θεωρεί ότι από την αρχή της λήψης των δανείων τα δηλωθέντα εισοδήματα των αιτούντων δεν επαρκούσαν για την κάλυψη των δανειακών τους υποχρεώσεων επί μια 20ετία, αφού απέμενε μόνο ο μισθός της συζύγου (1.400 ευρώ) για να ζουν.

- Η δόση για την εξυπηρέτηση των δανείων προς το εισόδημα έφταναν στο 70% του μηνιαίου εισοδήματος, όταν ως γενικά αποδεκτό θεωρείται η δόση να μην υπερβαίνει το 40% του μηνιαίου εισοδήματος.

- Από τα παραπάνω προκύπτει ότι οι αιτούντες δεν επέδειξαν συμπεριφορά συνετού καταναλωτή διότι ήδη από τον χρόνο λήψης των ως άνω δανείων, το 2008, διέβλεπαν ως ενδεχόμενη την αδυναμία της αποπληρωμής των υποχρεώσεών τους στο μέλλον, καθώς το μοναδικό αξιόλογο αλλά και σταθερό οικογενειακό εισόδημα ήταν ο μισθός τους και οι εφημερίες, οι οποίες όμως κυμαίνονται και διαφοροποιούνται ανά χρονική περίοδο. Παράλληλα δε οι αιτούντες δεν επικαλούνται ούτε αποδεικνύουν εισοδήματα από άλλες πηγές.

- Η παράλειψη από την πλευρά της τράπεζας να ενεργήσει επισταμένη έρευνα για την πιστοληπτική ικανότητα του δανειολήπτη πριν χορηγήσει την πίστωση δεν συνεπάγεται αυτοδικαίως και ότι δεν έχει ο οφειλέτης την ευθύνη να προβλέψει για τις πληρωμές που αναλαμβάνει.

- Στις περιπτώσεις δανείων που δόθηκαν χωρίς έλεγχο της πιστοληπτικής ικανότητας των δανειοληπτών και χωρίς να εξασφαλίσουν την περιουσία της τράπεζας με αξιόχρεες εγγυήσεις προκύπτει το αδίκημα της απιστίας του άρθρου 390 Π.Κ.

«Στρατηγικοί κακοπληρωτές» και μισθοσυντήρητοι

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την ένδικη αίτηση, η πιστώτρια τράπεζα έδωσε δάνειο 544.000 ευρώ, ενώ η εμπορική αξία της μεζονέτας και του οικοπέδου ανέρχεται στο ποσό των 150.000 ευρώ. Στο σημείο αυτό, η απόφαση του Ειρηνοδικείου τονίζει ότι:

- Απ’ όλα τα ως άνω εκτεθέντα προκύπτει ότι οι αιτούντες ως οφειλέτες δημιούργησαν χρέη συνολικού ύψους 544.000 ευρώ, υπερβαίνοντας το μέτρο και τη σύνεση του μέσου καταναλωτή, με τον αλόγιστο δανεισμό τους και τη λήψη στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων.

- Συνέχισαν δε και μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης να λαμβάνουν δάνεια (2009 και 2011) μολονότι γνώριζαν ότι στο μέλλον θα αδυνατούσαν να τα καλύψουν ή τουλάχιστον προχωρούσαν στη λήψη των δανείων αποδεχόμενοι πλήρως ως πιθανό αποτέλεσμα την αδυναμία πληρωμής τους και αψηφώντας τις συνέπειες.

- Επιπλέον δεν απέδειξαν ότι κατά την ανάληψη των επίδικων οφειλών τους ανέμεναν ή ήλπιζαν σε μεταγενέστερη βελτίωση των οικονομικών τους ώστε να υπάρχει δυνατότητα αποπληρωμής τους.

- Υπό τα περιστατικά αυτά η υπαιτιότητα των αιτούντων είχε τη μορφή του ενδεχόμενου δόλου καθώς προέβλεψαν το αποτέλεσμα της αδυναμίας πληρωμής των χρεών των ως πιθανό και το αποδέχθηκαν.

Μεγάλες αλήθειες

Ετσι, το δικαστήριο κρίνει ότι:

- Η αίτηση υπαγωγής στον νόμο Κατσέλη ασκείται καταχρηστικά. Η επιδίωξή τους για ρύθμιση χρεών με βάση αυτά τα πραγματικά περιστατικά συνιστά καταστρατήγηση του νόμου όχι μόνο σε βάρος της τράπεζας, «αλλά και των συνεπών οφειλετών, που αποτελούν και τη συντριπτική πλειοψηφία», καθώς παραβιάζει και το πνεύμα του νόμου αλλά και «τους ηθικούς κανόνες, που χαρακτηρίζουν τη συμπεριφορά του μέσου συνετού ανθρώπου».

- «Ο υπέρμετρος δανεισμός των δανειοληπτών, με κορύφωση τα έτη 2008, 2009 και 2011, αποσκοπούσε στην επίτευξη από μέρους τους επιπέδου διαβίωσης ανώτερου από τις οικονομικές τους δυνατότητες προκειμένου να κατασκευάσουν νεόδμητη υπερπολυτελή οικία υπερβολικών διαστάσεων για τα δεδομένα μιας τυπικής τριμελούς οικογένειας, η οποία σαφώς δεν ανταποκρινόταν στα μέτρα των οικονομικών δυνατοτήτων τους, ούτε βέβαια στον σκοπό του νομοθέτη, που ήταν κυρίως η εξασφάλιση ενός ελάχιστου επιπέδου διαβίωσης στους οφειλέτες με τη δυνατότητα απαλλαγής από τις υποχρεώσεις προκειμένου να επανενταχθούν στην οικονομική δραστηριότητα».

- Τυχόν ένταξη τέτοιων περιπτώσεων στον νόμο Κατσέλη, τονίζει το δικαστήριο στην ιστορικής σημασίας απόφασή του, «αποβαίνει σε βάρος της εθνικής οικονομίας, των πιστωτικών ιδρυμάτων, των μετόχων, των καταθετών, των πολιτών και είναι αδιανόητη για τα οικονομικά του Ελληνικού Δημοσίου, αφού η διαγραφή τέτοιων χρεών, που έχουν προκύψει για αγορές ή άλλες δραστηριότητες πολυτελείας από απερισκεψία ή κακό οικονομικό προγραμματισμό, και η προνομιακή αυτή αντιμετώπιση ενός μικρού μέρους τέτοιων δανειοληπτών αδικεί όσους με δυσκολία ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις των περιορίζοντας το επίπεδο διαβίωσής τους, όταν μάλιστα είναι γνωστό ότι οι όποιες απώλειες των τραπεζών, από τα νοικοκυριά αυτά, αντισταθμίζονται από ακόμη υψηλότερα επιτόκια χορηγήσεων, με ακόμη μεγαλύτερες επιβαρύνσεις για το σύνολο των πολιτών, σε μια πολύ δύσκολη οικονομική συγκυρία για τη χώρα μας γιατί στην ουσία έτσι μετακυλίεται η αποπληρωμή των οφειλών τους στο Ελληνικό Δημόσιο, το οποίο αναγκάζεται να στηρίξει χρηματικά τις τράπεζες, και κατά συνέπεια στην ελληνική κοινωνία και στους Ελληνες φορολογούμενους».

- «Συμπερασματικά, μια τέτοια εφαρμογή του νόμου και διαγραφή υπέρογκων ή αλόγιστων χρεών θα προσέκρουε σε κάθε περίπτωση στο άρθρο 4 παρ. 1 του Συντάγματος, κατά το οποίο οι Ελληνες είναι ίσοι απέναντι στον νόμο, κατά την οποία η αρχή της ισότητας αποκλείει την εκδήλως άνιση μεταχείριση, είτε με τη μορφή της εισαγωγής καθαρά χαριστικών μέτρων ή προνομίων, είτε με τη μορφή της επιβολής αδικαιολόγητης επιβάρυνσης, όπως συμβαίνει στην περίπτωση όπου οι πιστωτές χάνουν το μεγαλύτερο μέρος ή και ολόκληρη την απαίτησή τους».

- «Εξάλλου το σύνηθες πρότυπο του οφειλέτη, στον οποίο αφορά ο νόμος, είναι αυτό του μικροοφειλέτη - στις περισσότερες περιπτώσεις με πενιχρά εισοδήματα, με πενιχρά περιουσιακά στοιχεία και έλλειψη συναλλακτικής εμπειρίας και όχι η προστασία καταναλωτών με πολύ μεγάλη δανειακή επιβάρυνση, η οποία κείται εκτός κάθε λογικής συνετού και υπεύθυνου εκ μέρους του δανειολήπτη δανεισμού».

- «Η συνυπαιτιότητα των τραπεζών στη λήψη δανείων δεν αίρει τις συνέπειες της δόλιας και καταχρηστικής συμπεριφοράς του υπερχρεωμένου, που είναι η μη υπαγωγή του στις ευεργετικές διατάξεις του ως άνω νόμου, ακόμη και αν σε αυτό συνέβαλε η συμπεριφορά των πιστωτικών ιδρυμάτων που χορηγούσαν δάνεια, χωρίς να ελέγξουν την οικονομική δυνατότητα του αιτούμενου το δάνειο και χωρίς να διαπιστώσουν και τις λοιπές δανειακές υποχρεώσεις του και την εν γένει οικονομική του συμπεριφορά και συνεπώς φέρουν ευθύνη για την επισφάλεια αυτή».

- Η εμπορική αξία όλης της μονοκατοικίας ανέρχεται στο ποσό των 150.000 ευρώ, επί της οποίας η πιστώτρια τράπεζα ενέγραψε τις προσημειώσεις υποθηκών συνολικού ύψους 636.000 ευρώ.